همشهری آنلاین- نصرالله حدادی/ تهران پژوه: نباید فراموش کرد اصل انکارناپذیر صرفهجویی و عدم اسراف را که تاکید قرآن کریم است: "کلوا واشربوا و لاتسرفوا". بخل آسمان بر زمین، سابقهای بس تاریخی دارد از قحطی در سرزمین مصر، در زمان یوسف پیامبر(ص) تا آنجا که سعدی بزرگوار سروده است: چنان قحطسالی، شد اندر دمشق / که یاران فراموش کردند عشق!
خواندنیهای بیشتر را اینجا دنبال کنید
دعاهای مولیالموحدین حضرت علی(ع) مضبوطِ در نهج البلاغه و حضرت سیدالساجدین، امام زین العابدین(ع) در زبورِ آل محمد(ص) صحیفه سجادیه برای نزول باران رحمت الهی بس جانگداز و تاثیرگذار است و نشان از این امر دارد که والاترین امامان و پیامبران نگران خشکسالی بودهاند و با استغاثه به درگاه الهی، بارانخواهی کردهاند.
نمیدانم چه بلایی بر سر طبیعت آمده و علت این گرمای نامتعارف زمین در زمستان برای چیست و آیا دچار تغییر اقلیم شدهایم!؟ طبق گزارشی که در روزنامه اطلاعات در تاریخ ۲۱ دی ماه سالِ۱۳۴۳ آمده است، بسیاری از جادهها و شهرهای کشورمان زیر خروارها برف فرو رفته مدفون و جادهها مسدود شده بودند. کجا رفت آن برف و سرماهای استخوان سوز!؟
عموم مردم باور داشتند در سی و پنجمین روز از زمستان -پنجم بهمن- زمین "نفس دُزده" کشیده و با رسیدن به چهل و پنجمین روز از زمستان -۱۵ بهمن- زمین گرم شده و حرکت مینماید و با پایان یافتن چله بزرگ -بیستم بهمن- دیگر زمین یخ را به خود نگرفته و سرمای چله کوچک - از یازدهم تا سیام بهمن - قابل تحمل است و باید به استقبال نوروز و سالِ نو رفت و کار و زندگی را باید از سر گرفت.
نیک به خاطردارم در روزگاری که خانهها یک یا دو طبقه بودند و اکثرِ آنها " بام کاهگِلی" داشتند و بر اثر سنگینی برف امکان فرود آمدن سقف وجود داشت، چه بسا نیمه شب پدرِ خانواده به بام میرفت و برفها را میروفت تا سقف، نقصانی پیدا نکند و بودند افرادی که با پارویی در دست در حالی که آن را به سمت بالا و "دوشِ" گرفته بودند، در همان نیمه شب فریاد میزدند: برف پارو میکنیم! و ما که کودک و نوجوان بودیم، با صدای حرکتِ پارو بر روی برف از خواب شیرینِ نیمهشب برمیخاستیم و ضمنا به رغم آن همه بارشِ سنگین برف خبری از تعطیلی مدارس نبود!
این عمل در طول زمستان به کرات تکرار میشد و "برف پاروکُن" به بام میرفت و با یک نگاه مثلا میگفت: ده تومن میگیرم، میریزمش پایین! اگر توافق صورت میگرفت به اندک ساعتی تمامی برفها یا به داخل کوچهها ریخته میشدند و رفت و آمد را سخت میکردند و یا در داخل حیاط خانه که آن هم سختیهای خود را داشت.
در صورت نزول برف، سعی برآن بود که حین بارش سقف خانه سبک شود و اگر آسمان صاف میشد و خالی از ابر میگردید یک تکه یخ میزد و مصیبت دوچندان میشد. برفهای انباشته شده در کوچهها، در میانِ آن "کُپه شده" و معبری باریک برای رفت و آمد بازمیشد و کافی بود احتیاط نکرده و بر روی یخِ بسته شده "سُرخورده" و ضرب دیدگی و شکستگی کمترین آسیبی بود که متوجه مترددین میشد.
پاپوش روزنامهای
این وضعیت چه بسا دو سه ماهی مهمان شهر بود و با فرارسیدن اسفندماه اگرچه سرما همچنان برقرار بود اما از قُطر یخها کاسته و ایاب و ذهاب راحتتر میشد. برودت هوا در اکثر مواقع و به خصوص شبها به چندین درجه زیر صفر میرسید و گاهی "زمین و زمان یخ میزد" و کاملا با تاریک شدنِ هوا تردد به حداقل خود میرسید و نبض شهر از حرکت بازمیایستاد!
حرکت بر روی برف، اکثرا با چکمه، بوت و گالشهای لاستیکی صورت میگرفت تا آب وارد آن نشده و پا آسیب نبیند و پوشیدنِ جورابهای پشمی امری تقریبا متداول بود و برخی نیز برای گریز از سرمای پا ابتدا آن را باکاغذِ روزنامه پوشانده و سپس جوراب را به پا میکردند.
بازی با گوله برفی
بارش برف، درطول ماههای آذر، دی و بهمن به کرات صورت میگرفت و حرکت بر روی برفهای تازه فرودآمده و صدای "خِرت، خِرت" آن که به هنگام حرکت بر میآمد، یکی از سرگرمیهای ما در دوران کودکی و نوجوانی بود! و بماند "سُرسُره بازی" که چه کِیفی داشت! و برف بازی که شادیانهای وصفناپذیر بود و به یاد دارم درحیاط مدرسه تمامی دانش آموزان "گلوله برفی" میساختند و به سوی هم پرتاب میکردند و چه بسا به هنگام ورود معلمها آنان را نیز از این پرتابها بینصیب نمیگذاردند و در شادی بچهها شریک میشدند.
هرچه هوا سردتر می شد "لُپ ها بیشتر گُل میانداختند" و امکان ترکیدنِ پوست دستها بیشتر میشد. هرچه بود، زمستان باید "زمستانگیری" میکرد و آبِ فراوانی از این همه نزولات آسمانی برای فصولِ گرم سال فراهم میآمد.
این روزها دعا کنیم و از خدا بخواهیم باران رحمتش را ارزانی ما دارد؛ چرا که بدون آب زندگی غیر ممکن است و ضمن صرفهجویی، همین مختصر "آب را گِل نکنیم" تا همگان از این نعمت الهی بهره گیرند و با بارشهای جدید به استقبالِ سالِ نو برویم.
نظر شما